برخی دیدگاههای اهل قلم و ادبیات بر شعر و اندیشه خیام
|
|
سرمـايه ي داديـم و نهاد ستمـيم |
ماييم که اصل شادي وکان غميم |
آيينه ي زنگ خورده و جام جميم |
پستيم و بلنديم و فزونيم و کميـم |
محمدعلی اسلامی ندوشن ویژگی اصلی اندیشههای خیام را پرسشگری میخواند و میگوید: خیام همواره بر روی نقاط اصلی زندگی بشر دست گذاشته و هسته اصلی و بنیادین رباعیات خیام، طرح همین پرسشهاست. خیام در زمان حیات خودش به عنوان شاعر معروف نبود؛ بلکه سالها بعد نامش در تذکرهها آمد و شعرهایش مطرح شد و در دنیای امروز نیز به خاطر ترجمههای خوب فیتز جرالد در سراسر جهان شهرت یافته است. او در طول زندگیاش به عنوان ریاضیدان و فیلسوف مشهور بود و این در حالی است که معاصرانش از رباعیهایی که امروزه مایه شهرت و افتخار او هستند، بیخبر بودند.
عبدالعلی دستغیب رباعیات خیام را یکی از بهترین مجموعههای شعر فارسی معرفی و اظهار میکند: این اثر نزد غربیان آنقدر مهم است که اگر در کتابخانههای مردم اروپا دو کتاب باشد، یکی کتاب مقدس است و دیگری، کتاب خیام. اما در ایران اینطور نیست. وقتی از شاعران بزرگ صحبت میکنیم، یا مردم ایران چنانچه بخواهند شعری بخوانند، بیشتر از سعدی، فردوسی، حافظ و مولانا شعر میخوانند؛ تا خیام. .....